بهروز رضایی منش؛ سکینه بیگدلی؛ علی‌اصغر پورعزّت؛ داود حسین پور
چکیده
توجه به بعد ارزشها و تأثیر آن بر انتخابها، اجرا و نظارت در فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی محققان را به نقش ایدئولوژیها در این فرایند رهنمون می‌سازد. بررسی ایدئولوژی در ذیل مفهوم ایده/ارزشها در فرایند خط‌مشی‌گذاری در سده‌های اخیر به دلیل اثرات جریانهای افراطی ایدئولوژیک بر خط‌مشی‌های عمومی و پیامدهای آن رو به رشد بوده است لیکن به ...
بیشتر
توجه به بعد ارزشها و تأثیر آن بر انتخابها، اجرا و نظارت در فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی محققان را به نقش ایدئولوژیها در این فرایند رهنمون می‌سازد. بررسی ایدئولوژی در ذیل مفهوم ایده/ارزشها در فرایند خط‌مشی‌گذاری در سده‌های اخیر به دلیل اثرات جریانهای افراطی ایدئولوژیک بر خط‌مشی‌های عمومی و پیامدهای آن رو به رشد بوده است لیکن به دلیل پیچیدگی و نبود ابزار کاربردی مناسب محققان مدیریت دولتی را از پرداختن به آن دور داشته است. در همین راستا در این تحقیق، نویسندگان ضمن تمرکز بر این سوال که کدام سیسم جامع ارزشی بر خط‌مشی‌های عمومی در حوزه آموزش عالی در ایران اثرگذارند به مطالعه نظامند تئوری- محور در مورد نقش ایدئولوژی در خط‌مشی‌گذاری عمومی پراخته و در نهایت دو چارچوب تحلیلی جهت سازماندهی عوامل اثرگذاری ایدئولوژی در خط‌مشی‌های عمومی در ایران به صورت أعم و درحوزه آموزش عالی به صورت أخص ارائه کرده و ضمن اخذ نظر گروهی از متخصصان این حوزه به روش دلفی به اصلاح و تکمیل آن پرداختند. . تحقیق در حوزه ایدئولوژی در خط‌مشی‌گذاری با استفاده از این ابزارها میتواند تحقیقات آینده را هدایت کند ضمن اینکه ابزاری عملی را برای محققان و سیاست‌گذارانی که مایل به کاهش اثرات منفی ایدئولوژیک و تقویت جایگزینهای آن هستند فراهم سازد.
محبوبه عسکری باقرآبادی؛ هادی خان محمدی؛ داود حسین پور
چکیده
نظام اداری کشور همواره با مسائل متعددی روبرو میباشد که به‌آسانی قادر به مقابله با تمامی آنها نیست، ازاین‌رو شناخت ماهیت مسائل در نظام اداری، جهت ارائه بهترین شیوۀ مدیریت و حکمرانی ضرورت دارد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویتبندی مسائل بغرنج در نظام اداری ایران است. پژوهش حاضر بر اساس هدف توسعه ای- کاربردی و با رویکردی ...
بیشتر
نظام اداری کشور همواره با مسائل متعددی روبرو میباشد که به‌آسانی قادر به مقابله با تمامی آنها نیست، ازاین‌رو شناخت ماهیت مسائل در نظام اداری، جهت ارائه بهترین شیوۀ مدیریت و حکمرانی ضرورت دارد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویتبندی مسائل بغرنج در نظام اداری ایران است. پژوهش حاضر بر اساس هدف توسعه ای- کاربردی و با رویکردی آمیخته است. در بخش کیفی پژوهش از راهبرد تحلیل مضمون استفاده گردید. بدین منظور جهت جمع آوری دادهها به مطالعه 11 سند از اسناد بالادستی و کتابخانهای پرداخته شد. محاسبه ی پایایی در این بخش، با استفاده از ضریب هولستی معادل 9/0 و روایی آن نیز، توسط اساتید مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه‌وتحلیل داده های این بخش از نرمافزار (MAXQDA) استفاده گردید. در بخش کمّی پژوهش که اولویت بندی مسائل بغرنج در نظام اداری مدنظر است، از مدل تصمیمگیری چندمعیاره (VIKOR) استفاده گردید. در این بخش 15 نفر از خبرگان علمی و اجرایی حوزهی نظام اداری که با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند؛ به پرسشنامه ی تعیین امتیاز گزینهها و اهمیت معیارها پاسخ دادند. پایایی پرسشنامهی مذکور 83/0 میباشد که از طریق آلفای کرونباخ محاسبه گردید؛ و روایی آن نیز مورد تأیید قرار گرفت. درنتیجه داده های این بخش با استفاده از نرمافزار (EXCEL) مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مسائل موجود در نظام اداری ایران شامل: سیاست زدگی، ارزیابی و نظارت، بوروکراسی اداری، مسائل حوزهی مدیریت منابع انسانی، تعارض منافع، پاسخگویی و شفافیت اداری، عدالت اداری، مدیریت بهرهوری، هوشمند سازی اداری، نوآوری و فرهنگ اداری و مسئله بودجهریزی میباشد که از این میان مسائل «سیاست زدگی»، «تعارض منافع»، «مدیریت منابع انسانی»، «بودجه ریزی» و «پاسخگویی و شفافیت اداری» به ترتیب به‌عنوان مسائل بغرنج نظام اداری ایران معرفی گردیدند. درنتیجه شناخت ماهیت مسائل حوزۀ نظام اداری توسط مسئولان و مدیران میتواند آنها را در جهت تدوین شیوه های جدید حکمرانی متناسب با نوع مسائل یاری رساند.
مهدی عبداله پور؛ غلامرضا کاظمیان؛ رضا واعظی؛ حسین اصلی پور
چکیده
امروزه مناطق آزاد تجاری صنعتی به‌عنوان یکی از پایه‌های اصلی اقتصادی، سهم مهمی از اقتصاد کشورهای پیشرفته و درحال‌توسعه را به خود اختصاص داده‌اند. اما مناطق آزاد در کشور ما باوجود موقعیت ژئوپلیتیکی خاص و ظرفیت‌های سرشار سرزمینی، انسانی و طبیعی نتوانسته‌اند اهداف پیش‌بینی‌شده در قانون تشکیل و اداره این مناطق را محقق نمایند. باتوجه‌به ...
بیشتر
امروزه مناطق آزاد تجاری صنعتی به‌عنوان یکی از پایه‌های اصلی اقتصادی، سهم مهمی از اقتصاد کشورهای پیشرفته و درحال‌توسعه را به خود اختصاص داده‌اند. اما مناطق آزاد در کشور ما باوجود موقعیت ژئوپلیتیکی خاص و ظرفیت‌های سرشار سرزمینی، انسانی و طبیعی نتوانسته‌اند اهداف پیش‌بینی‌شده در قانون تشکیل و اداره این مناطق را محقق نمایند. باتوجه‌به اینکه الگوی اداره و قوانین و مقررات حاکم بر مناطق آزاد یکی از اصلی‌ترین عوامل مؤثر بر عملکرد این مناطق است، در پژوهش حاضر به شناخت ابعاد و مؤلفههای حکمروایی مناطق آزاد تجاری صنعتی با رویکرد تحلیل مضمون قیاسی (پیشینه محور) بر مبنای نظریه حکمروایی خوب و سطح‌بندی آنها با مدل‌سازی ساختاری تفسیری پرداختهشده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که در بنیادیترین سطح این مدل (سطح چهارم)، مؤلفههایی مانند شفافیت، برابری و همهشمولی و مشارکت قرار دارند. این مؤلفهها به‌مثابه سنگ بنای مدل عمل کرده و میتوانند نقطه شروعی مناسب برای ارتقای سطح حکمروایی در مناطق آزاد باشند.
دوره 1، شماره 1 ، مهر 1402
سید مهدی الوانی؛ لیلا شمس
چکیده
انقلاب‌های صنعتی در طول چهار قرن گذشته تمام جنبه‌های زندگی فردی، سازمانی و اجتماعی را در دنیا متحول نموده‌اند. انقلاب صنعتی چهارم با پیشرفت‌های خیره‌کننده فناوری، مرز میان دنیای فیزیکی و دیجیتال را محو نموده و گستردگی و عمق تغییرات ناشی از دگرگونی‌های فناورانه آن در کل سیستم‌های تولیدی، مدیریتی و حتی حکمرانی کاملاً مشهود است. ...
بیشتر
انقلاب‌های صنعتی در طول چهار قرن گذشته تمام جنبه‌های زندگی فردی، سازمانی و اجتماعی را در دنیا متحول نموده‌اند. انقلاب صنعتی چهارم با پیشرفت‌های خیره‌کننده فناوری، مرز میان دنیای فیزیکی و دیجیتال را محو نموده و گستردگی و عمق تغییرات ناشی از دگرگونی‌های فناورانه آن در کل سیستم‌های تولیدی، مدیریتی و حتی حکمرانی کاملاً مشهود است. فناوری‌های نوین اطلاعات و ارتباطات بر عملکرد مدیریت دولتی هم از منظر انجام عملیات داخلی سازمانهای عمومی و هم در ارائه خدمات عمومی به شهروندان تأثیرات بسیاری داشته است. در این پژوهش با استفاده ازنظریه مطالعات اجتماعی علم و نظریه کنشگر-شبکه به بررسی نقش نوفناوریهای اطلاعات و ارتباطات در مدیریت دولتی کشورمان پرداخته و بدین منظور گروهی از کنشگرانی که با فناوری‌های نوین ارتباطات و اطلاعات در نظام مدیریت دولتی سروکار دارند با روش گلوله برفی انتخابشده و طی مصاحبههای عمیق و نیمه ساختاریافته به تشریح مباحث پرداخته می‌شود.
هادی خان محمدی؛ لیلا شمس
چکیده
یادگیری مسئله محور یک رویکرد آموزشی است که دانش و مهارت‌های دانش‌پژوهان را تقویت می‌کند. در این رویکرد، دانشجویان در مواجهه با مسائل و وظایف واقعی، مجبور به تفکر انتقادی، حل مسئله، همکاری و خلاقیت می‌شوند. اهمیت یادگیری مسئله محور به دلایلی چون تقویت تفکر انتقادی، افزایش مهارت‌های عملی، به‌کارگیری دانش نظری در زمینه‌های مختلف ...
بیشتر
یادگیری مسئله محور یک رویکرد آموزشی است که دانش و مهارت‌های دانش‌پژوهان را تقویت می‌کند. در این رویکرد، دانشجویان در مواجهه با مسائل و وظایف واقعی، مجبور به تفکر انتقادی، حل مسئله، همکاری و خلاقیت می‌شوند. اهمیت یادگیری مسئله محور به دلایلی چون تقویت تفکر انتقادی، افزایش مهارت‌های عملی، به‌کارگیری دانش نظری در زمینه‌های مختلف عملیاتی؛ تقویت همکاری و تعامل با افراد و افزایش خلاقیت در حل مسائل و ارائه راهحلهای نوآورانه حائز اهمیت است. لذا با توجه به اهمیت این رویکرد و هدفی که دانشکدههای حکمرانی در کشورهای پیشرفته در جهت ارتقا مهارت‌های دانشجویان و حکمرانان در پر کردن شکاف بین دانش نظری و تجربه عملیاتی دارند در این پژوهش با استفاده از استراتژی مطالعه تطبیقی مورد محور به بررسی دانشکدههای حکمرانی در کشورهای پیشرفته پرداخته می‌شود و بر این اساس شیوههای این دانشکده ها در به‌کارگیری اصول یادگیری مسئله محور در تقویت مهارت‌های ادراکی(مفهومی)، انسانی و فنی حکمرانان و دانشجویان به‌منظور مواجهه با مسائل عمومی تشریح می‌شود.
محمد اربابی اصفهانی؛ علیرضا کوشکی جهرمی؛ شمس السادات زاهدی؛ هادی خان محمدی
چکیده
خط‌مشی‌گذاری مناسب در حوزه فرهنگ تحول دیجیتال و شناسایی مشکلات، نیازمندی‌ها و دلایل عدم اجرای خط‌مشی‌ها و تدوین مدل ارزیابی خطمشی فرهنگ تحول دیجیتال، میتواند راهگشای حرکت به سمت اجرای مطلوب خط‌مشی‌ها و تحقق اهداف مرتبط باشد. گردآوری دادهها در این پژوهش بر اساس مرور سیستماتیک پیشینه پژوهش از سال 2020 به بعد در پایگاه‌های ...
بیشتر
خط‌مشی‌گذاری مناسب در حوزه فرهنگ تحول دیجیتال و شناسایی مشکلات، نیازمندی‌ها و دلایل عدم اجرای خط‌مشی‌ها و تدوین مدل ارزیابی خطمشی فرهنگ تحول دیجیتال، میتواند راهگشای حرکت به سمت اجرای مطلوب خط‌مشی‌ها و تحقق اهداف مرتبط باشد. گردآوری دادهها در این پژوهش بر اساس مرور سیستماتیک پیشینه پژوهش از سال 2020 به بعد در پایگاه‌های داده معتبر و استفاده از روش 7 مرحله‌ای فراترکیب (باروسو -سندلوسکی)، بر اساس الگوی ارزیابی خطمشی ذی‌نفع گرا برای سه ذی‌نفع شهروندان، حرفه‌ای‌ها و اپراتورها و با استناد به مدل فرهنگ ادگار شاین و درنظرگرفتن سه سطح مصنوعات، ارزشها و مفروضات بنیادین انجام شد. یافته‌ها شامل 4 مفهوم برای ذی‌نفع حرفه‌ای‌ها (انگیزه و تعهد سازمانی، پذیرش تغییرات، رضایت شغلی، ترویج فرهنگ سازمانی)، 3 مفهوم برای ذی‌نفع اپراتورها (کارایی عملیات، نوآوری و تکنولوژی، مشارکت و همکاری) و 3 مفهوم برای ذی‌نفع شهروندان (رضایت مشتریان، تجربه کاری، اعتماد و امنیت) بود. همچنین 2 کد در بخش مفروضات بنیادین، 20 کد برای ارزشها و 9 کد برای سطح مصنوعات شناسایی شد. باتوجه‌به ذینفعان اصلی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به‌عنوان دستگاه موردمطالعه در این پژوهش، مدلی برای تفکیک هر سه ذی‌نفع و بر اساس سطوح مختلف فرهنگی ارائه شد تا ضمن امکان ارزیابی خطمشی برای هر ذی‌نفع به‌صورت جداگانه، اصلاح و بازنگری خط‌مشی‌ها بر اساس مدل پیش‌بینی شده میسر گردد.
فرشته غلامی؛ حسین اصلی پور؛ غلامرضا کاظمیان؛ سعید زرندی
چکیده
خطمشی صنعتی فعال راهی است که اکثر کشورهای ثروتمند امروزی از طریق آن به رشد اقتصادی خود دست یافتند. با این حال، اثربخشی آن سال‌هاست که مورد سوال میباشد چرا که کشورها و بخش-های مختلف صنعت، نتایج متفاوتی را از آن بدست آورده و برخی موفق و بسیاری دیگر شکست خورده‌اند. از این رو مشخص کردن شرایطی که منجر به موفقیت (شکست) این ابزارها در خطمشی ...
بیشتر
خطمشی صنعتی فعال راهی است که اکثر کشورهای ثروتمند امروزی از طریق آن به رشد اقتصادی خود دست یافتند. با این حال، اثربخشی آن سال‌هاست که مورد سوال میباشد چرا که کشورها و بخش-های مختلف صنعت، نتایج متفاوتی را از آن بدست آورده و برخی موفق و بسیاری دیگر شکست خورده‌اند. از این رو مشخص کردن شرایطی که منجر به موفقیت (شکست) این ابزارها در خطمشی صنعتی می‌شود جالب خواهد بود. از جمله اصلی‌ترین این شرایط را می‌توان در بافت و زمینه خطمشی صنعتی جستجو کرد. از این رو در این مقاله با استفاده از از رویکرد تطبیقی مورد محور و با روش تحلیل مضمون به شناسایی عناصر بافت خطمشی صنعتی در صنعت خودرو پرداخته شده است. بر اساس نتایج تحلیل، این عناصر در دو سطح (1) کلان و (2) صنعت قابل مطالعه است. در سطح کلان، مولفه-های زمینه‌مندی و ظرفیت دولت، سهولت تجارت، بزرگی و حجم اقتصاد، محیط کسب و کار با ثبات و جذاب، دسترسی به بازارها، لجستیک خوب، و زمینه نوآوری و در سطح صنعت، مولفه‌های اندازه صنعت، هزینه تمام شده صنعت، رقابت در صنعت، جهت‌گیری صنعت، و زیرساخت حمایتی صنعت قرار گرفته‌اند. ارزیابی درست از وضعیت کنونی بر اساس عناصر شناسایی‌شده بافت خطمشی در یک کشور و تطبیق آن با دیگر کشورها یک گام مهم در مسیر دستیابی به یک الگوی تطبیقی خطمشی صنعتی سازگار و اثربخش خواهد بود.
شمس السادات زاهدی
چکیده
خدمات عمومی از منظر جدید بر مشارکت شهروندان در فرایند حکمرانی تأکید دارد و وظیفه دولت در این مورد ایجاد فضای امن و مناسبی است که با زیرساخت‌های کارآمد، امکان مشارکت شهروندان را به‌طور مؤثر فراهم آورد. پیشرفت‌های حاصله در زمینه علم و تکنولوژی بستر مساعدی را برای همکاری متقابل بین دولت‌ها و جوامع ایجاد کرده است و از این طریق امکان ...
بیشتر
خدمات عمومی از منظر جدید بر مشارکت شهروندان در فرایند حکمرانی تأکید دارد و وظیفه دولت در این مورد ایجاد فضای امن و مناسبی است که با زیرساخت‌های کارآمد، امکان مشارکت شهروندان را به‌طور مؤثر فراهم آورد. پیشرفت‌های حاصله در زمینه علم و تکنولوژی بستر مساعدی را برای همکاری متقابل بین دولت‌ها و جوامع ایجاد کرده است و از این طریق امکان تبادل خودکار اطلاعات بین سازمان‌ها و نظام‌های اجتماعی تسهیل شده است. یکی از واقعیت‌های جهان امروز، ظهور و گسترش سازمانهای مجازی است. این سازمان‌ها توانسته‌اند از طریق شبکه‌های اطلاعاتی و ارتباطی، فراسوی مرزهای مکانی، زمانی و فرهنگی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، از ویژگی انعطاف‌پذیری برخوردار باشند و برای تحقق هدف‌های مشترک، به تبادل دانایی‌ها و مهارت‌های خود بپردازند. در حال حاضر کشورهای زیادی به ظرفیت و اهمیت سازمانهای مجازی و همچنین به اثرات اجتماعی آنها پی برده و ضرورت ایجاد و حمایت از آنها را درک کرده‌اند. اداره مؤثر و کارآمد این سازمان‌ها مهارت‌های مدیریتی خاص و ویژه‌ای را می‌طلبد. در این مقاله از روش مرور سیستماتیک منابع موجود استفاده‌شده است. در پایان مقاله نیز راهکارهای عملی و پیشنهادهایی درباره موضوع ارائه‌شده‌اند.
فهیمه غفرانی؛ حسین اصلی پور
چکیده
روند رو به رشد رقابت در سطح بین‌المللی و همراه شدن آن با جهانی‌سازی تأثیرات قابل توجهی بر بازار کار داشته است. همین عوامل سبب شده تا سیاست‌های اشتغال مورد بازنگری قرار گیرد و اشکال جدیدتر و منعطف‌تری از اشتغال ایجاد شود. برون‌سپاری منابع انسانی به عنوان یکی از جدیدترین شکل‌های اشتغال، با فاصله گرفتن از رویکردهای استاندارد و سنتی، ...
بیشتر
روند رو به رشد رقابت در سطح بین‌المللی و همراه شدن آن با جهانی‌سازی تأثیرات قابل توجهی بر بازار کار داشته است. همین عوامل سبب شده تا سیاست‌های اشتغال مورد بازنگری قرار گیرد و اشکال جدیدتر و منعطف‌تری از اشتغال ایجاد شود. برون‌سپاری منابع انسانی به عنوان یکی از جدیدترین شکل‌های اشتغال، با فاصله گرفتن از رویکردهای استاندارد و سنتی، انعطاف‌پذیری را برای بازار کار به ارمغان آورده است.این پژوهش با استفاده از روش مطالعه تطبیقی انجام شد. جامعه مورد مطالعه کلیه اسناد مرتبط با موضوع پژوهش همچون( سیاست‌نامه‌های سازمان بین‌المللی کار، مقاوله‌نامه 181 سازمان بین‌المللی کار) بود و نمونه‌گیری نیز به صورت هدفمند انجام گردید. جمع‌آوری داده به صورت اسنادی بوده است که با بهره گیری ازالگوی مطالعه تطبیقی جورج بِرِدی به مطالعه و بررسی تطبیقی برون‌سپاری منابع انسانی ، در ایران و کشورهای عضو اتحادیه اروپا پرداخته است. یافتههای پژوهش مبین آن است که با تطبیق وضعیت برون‌سپاری منابع انسانی نه تنها شکاف زیادی بین برون‌سپاری منابع انسانی در ایران و کشورهای عضو اتحادیه اروپا وجود دارد بلکه این سبک از اشتغال در کشور ایران در عمل از وضعیت مطلوب منحرف شده است. لذا انحراف از هدف به عنوان مهمترین مؤلفه، در کاربرد برون‌سپاری منابع انسانی در ایران به خوبی مشهود است. براین اساس با درک برون‌سپاری منابع انسانی و چالش‌های آن در ایران، می-توان با بهره‌گیری از اسناد بین‌المللی و تجربه کشورهای موفق، شیوه صحیح پیاده‌سازی آن را در کشور بکارگرفت.
حسام عزت آبادی پور؛ فرج اله رهنورد؛ سید محمد زاهدی
چکیده
کیفیت خدمات عمومی ارائه‌شده در دولت و بخش عمومی کشور بقدری ناامید کننده است که استمرار رویه‌های موجود برای مردم امکان‌پذیر نیست. پژوهش پیش‌رو با توجه به این موضوع و با نگاهی به عوارض حرفه‌‌های موجود کشور مانند پزشکی، وکالت و مهندسی ساختمان، بدنبال تدوین چهارچوبی برای حرفه‌ای‌سازی مشاغل مدیریتی در بخش دولتی ایران است.پژوهش حاضر ...
بیشتر
کیفیت خدمات عمومی ارائه‌شده در دولت و بخش عمومی کشور بقدری ناامید کننده است که استمرار رویه‌های موجود برای مردم امکان‌پذیر نیست. پژوهش پیش‌رو با توجه به این موضوع و با نگاهی به عوارض حرفه‌‌های موجود کشور مانند پزشکی، وکالت و مهندسی ساختمان، بدنبال تدوین چهارچوبی برای حرفه‌ای‌سازی مشاغل مدیریتی در بخش دولتی ایران است.پژوهش حاضر در زمره پژوهش‌های کاربردی با فلسفه واقع‌گرائی انتقادی، رویکرد استقرایی و استراتژی پژوهش کیفی-کمّی است. در این پژوهش، پس از مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهشی و پس از اصلاح و تکمیل «اصول»، «فرایند» و «عوامل موثر» برای حرفه‌ای‌سازی مشاغل مدیریتی در بخش دولتی ایران توسط خبرگان دانشگاهی و نخبگان اجرایی کشور، پرسشنامهای با ۷۴ گویه، تهیه و در میان ۶۰۷ مدیر حرفه‌ای (پایه، میانی و ارشد) ۴۰ سازمانهای دولتی توزیع شد. برای پاسخ به سوال پژوهشی، آمارتوصیفی و سپس آزمون تی-تک‌نمونه‌ای، تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون خطی گام‌به‌گام انجام شد. براساس یافتههای تحقیق، مراحل حرفه‌ای‌سازی مشاغل به ترتیب شامل «ایجاد شغل تمام‌وقت»، «برگزاری دوره‌های آموزشگاهی»، «ایجاد رشته دانشگاهی»، «تشکیل انجمن‌های حرفه‌ای محلی و ملی»، «تصویب قانون صدور مجوز فعالیت حرفه‌ای» و «تدوین کدهای اخلاق حرفه‌ای» است. اصول حاکم بر این فرایند نیز مشتمل بر «اقتضائی‌بودن فرایند حرفه‌ای‌سازی»، «داشتن آرمان خدمت»، «شایستگی»، «سلامت اداری»، «حکمرانی مطلوب اسلامی»، «استقلال»، «امنیت» و «محرمانگی اطلاعات راهبردی» است. از میان ۷ عامل موثر شناسایی شده، عوامل «ظرفیت‌های علمی و عملی برای گذر از مشاغل مدیریتی به مدیریت حرفه‌ای» و «شفافیت و پاسخگویی مدیران دولتی» بیشترین تاثیر را بر فرایند حرفه‌ای‌سازی مشاغل مدیریتی در بخش دولتی ایران هستند.
حیدر نجفی رستاقی؛ مهدی عبدالحمید
چکیده
ماهیت پیچیده و ابعاد چندگانه توسعه مستلزم مشارکت‌بخش‌های مختلف جامعه از جمله سازمانهای مختلف دولتی؛ بخش خصوصی و سازمانهای مردم‌نهاد است تا در فرایند برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های توسعه فعالانه درگیر شوند. در چارچوب حکمرانی توسعه، نهادهای دولتی و کنشگران غیردولتی (ذینفعان توسعه) با همکاری یکدیگر به دنبال دستیابی به اجماع ...
بیشتر
ماهیت پیچیده و ابعاد چندگانه توسعه مستلزم مشارکت‌بخش‌های مختلف جامعه از جمله سازمانهای مختلف دولتی؛ بخش خصوصی و سازمانهای مردم‌نهاد است تا در فرایند برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های توسعه فعالانه درگیر شوند. در چارچوب حکمرانی توسعه، نهادهای دولتی و کنشگران غیردولتی (ذینفعان توسعه) با همکاری یکدیگر به دنبال دستیابی به اجماع در تصمیمگیری هستند. علیرغم تدوین برنامه‌های توسعه در کشور وجود مسائل و چالشهایی در تدوین و اجرای برنامه‌های توسعه سبب شده خروجی نهایی این برنامهها در واقعیت ملموس نباشد؛ لذا در این پژوهش به‌منظور بهره‌گیری از تجارب کشورهای مختلف در راهبری توسعه به مطالعه تطبیقی نهادهای راهبر توسعه در کشورهای منتخب پرداخته شد و کارکردها و نقشهای این نهادها در پنج رکن کنشگران؛ پیشرانها؛ ابزارهای سیاستی؛ سازوکارهای نظارتی و شیوههای مشارکت به‌منظور مفهوم‌سازی حکمرانی توسعه دستهبندی شد.
فرج اله رهنورد
چکیده
خطمشی اصلاح اداری از دیرباز در ایران و دیگر کشورهای درحال‌توسعه موردتوجه بوده و هست. با توجه به انتقادهایی که بر برنامه‌های تحول اداری در ایران واردشده است، تدوین پایه نظری مناسب برای تحول اداری با رویکرد حکمرانی عمومی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است که هدف اصلی این پژوهش میباشد. جامعه آماری در این پژوهش 32 نفر از خبرگان رشته مدیریت ...
بیشتر
خطمشی اصلاح اداری از دیرباز در ایران و دیگر کشورهای درحال‌توسعه موردتوجه بوده و هست. با توجه به انتقادهایی که بر برنامه‌های تحول اداری در ایران واردشده است، تدوین پایه نظری مناسب برای تحول اداری با رویکرد حکمرانی عمومی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است که هدف اصلی این پژوهش میباشد. جامعه آماری در این پژوهش 32 نفر از خبرگان رشته مدیریت است که ضمن تسلط به مباحث نظری مدیریت دولتی، کموبیش از تجربه کاری در محیطهای اداری نیز برخوردارند. نتایج بهدستآمده از تحقیق نشان داد که برنامه‌های تحول اداری در ادوار گذشته چندان با حکمرانی عمومی همتراز نیستند. همچنین، یافتههای پژوهش نشان داد که دیدمان تلفیقی مدیریت ارزش‌های همگانی و متعالی از مقبولیت بیشتری بین خبرگان به‌عنوان دیدمان همسو با حکمرانی عمومی برخوردار است. ازاین‌رو، پیشنهاد می‌شود سازمان متولی تحول در نظام اداری همسو با دیدمان تلفیقی تراز حکمرانی عمومی، در نقشه راه نظام اداری تجدیدنظر کرده و برنامه‌های توسعه اداری را متناسب با انتظارات و نیازهای مردم تدوین کند.
حامد محمدی
چکیده
سازمان مورد مطالعه در پژوهش حاضر به عنوان یک شرکت دولتی که ماموریت تامین انرژی گاز و ارائه خدمات گازرسانی به جامعه را بر عهده دارد، درک مصادیق تعارض منافع به عنوان پیشران کنترل و کاهش فساد در این شرکت مورد توجه قرار گرفت. مدیریت تعارض منافع از طریق احصاء مصادیق آن میتواند به عنوان پیشران کاهش فساد در شرکت مورد مطالعه تلقی شده و مدیران ...
بیشتر
سازمان مورد مطالعه در پژوهش حاضر به عنوان یک شرکت دولتی که ماموریت تامین انرژی گاز و ارائه خدمات گازرسانی به جامعه را بر عهده دارد، درک مصادیق تعارض منافع به عنوان پیشران کنترل و کاهش فساد در این شرکت مورد توجه قرار گرفت. مدیریت تعارض منافع از طریق احصاء مصادیق آن میتواند به عنوان پیشران کاهش فساد در شرکت مورد مطالعه تلقی شده و مدیران ارشد این شرکت را در تدوین قواعدی جهت کنترل و پیشگیری از تعارض منافع یاری رساند. راهبرد پژوهش از نوع دادهبنیاد و روش از نوع کیفی است و جهت جمع‌آوری دادهها از ابزار مصاحبه استفاده شد. جهت تحلیل دادهها از روش کدگذاری سه مرحله‌ای باز، محوری و گزینشی استفاده شد و بر این اساس، تعداد 31 مفهوم در قالب کدگذاری باز و 10 کد محوری جمع‌آوری شده و سپس با ادغام کدهای محوری که دارای قرابت معنایی بیشتر بودند، تعداد سه کد گزینشی تبیین گردید و در نهایت الگوی پارادیمی پژوهش طراحی شد. از آنجاییکه کارکنان شرکت بر مبنای ماهیت شغلی میتوانند در موقعیتهای تعارض منافع قرار گیرند، درک مصادیق آن میتواند به عنوان ابزاری جهت کاهش بینظمی قلمداد شود.
علی اوتارخانی؛ سمیه عالمی نیسی
چکیده
تحول دیجیتال و فناوری‌های انقلاب صنعتی چهارم، مدیریت بخش دولتی را دستخوش تغییرات اساسی کرده و بازتعریف شایستگی‌های مدیریتی را ضروری ساخته است. این پژوهش باهدف ارزیابی شایستگی‌های موردنیاز مدیران دولتی برای انطباق با این تحولات انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی محسوب می‌شود. جامعه آماری ...
بیشتر
تحول دیجیتال و فناوری‌های انقلاب صنعتی چهارم، مدیریت بخش دولتی را دستخوش تغییرات اساسی کرده و بازتعریف شایستگی‌های مدیریتی را ضروری ساخته است. این پژوهش باهدف ارزیابی شایستگی‌های موردنیاز مدیران دولتی برای انطباق با این تحولات انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی محسوب می‌شود. جامعه آماری شامل مدیران ارشد وزارت جهاد کشاورزی بود که ۱۷ نفر از آنها به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. پرسشنامهای مبتنی بر مقیاس لیکرت و بر اساس مدل شایستگی‌های مدیریتی برای انقلاب صنعتی چهارم برای ارزیابی اهمیت و عملکرد چهارده شایستگی استفاده شد. دادهها با روش تحلیل اهمیت - عملکرد که از روش‌های تصمیمگیری چندمعیاره محسوب می‌شود، مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند؛ امتیازات با میانگین هندسی تجمیع، مقادیر آستانه با میانگین حسابی تعیین، و شایستگی‌ها در ماتریس اهمیت - عملکرد جای‌گذاری و بر اساس موقعیتشان اولویتبندی شدند. نتایج نشان داد که ذهنیت مشارکتی، حل مسئله و تصمیمگیری و پژوهش‌محوری در زمره شایستگی‌هایی با عملکرد مطلوب قرار دارند. در مقابل، رهبری برافکن، تجزیه‌وتحلیل دادهها، خودکارسازی فرایندهای رباتیک، رهبری پروژه و پایداری باوجود اهمیت بالا، عملکرد ضعیفی داشتند و نیازمند بهبود فوری بودند. همچنین، هوش کارآفرینی، هوش تجاری و معماری فناوری متصل به‌عنوان حوزه‌هایی با تخصیص بیش از حد منابع شناسایی شدند. این پژوهش بر اساس یافتههای خود، اجرای برنامه‌های آموزشی هدفمند، توسعه زیرساخت‌های تحلیلی برای تصمیمگیری داده‌محور و بازنگری در نظام ارزیابی عملکرد مدیران را به‌عنوان راهکارهایی برای ارتقای شایستگی‌های مدیریتی در انقلاب صنعتی چهارم در بخش دولتی پیشنهاد کرد.
روح اله حسینی؛ مژگان طاهری
چکیده
باتوجه‌به نقش بسیار مهم و تأثیرگذار منابع انسانی در افزایش بهرهوری و ارائه خدمات مطلوب در سازمانهای دولتی، شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد منابع انسانی این دستگاهها ضروری است. هدف از مطالعه حاضر بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر عملکرد منابع انسانی و تبیین جایگاه سازمان یادگیرنده در دستگاههای تابعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ...
بیشتر
باتوجه‌به نقش بسیار مهم و تأثیرگذار منابع انسانی در افزایش بهرهوری و ارائه خدمات مطلوب در سازمانهای دولتی، شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد منابع انسانی این دستگاهها ضروری است. هدف از مطالعه حاضر بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر عملکرد منابع انسانی و تبیین جایگاه سازمان یادگیرنده در دستگاههای تابعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در استان مرکزی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. از نظر روش، توصیفی تحلیلی و بر حسب روش گردآوری دادهها پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش صاحبنظران دستگاههای تابعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی است که 50 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش، پرسشنامه ماتریسی محقق ساخته در زمینه مسئله پژوهش بود که از طریق پنج تن از اساتید روایی آن تایید گردید. دادهها با استفاده از تکنیک تاپسیس تحلیل شدند. به منظور تحلیل عوامل مؤثر بر عملکرد منابع انسانی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و تبیین و جایگاه سازمان یادگیرنده در بین این عوامل؛ براساس ادبیات و پیشینه، شش معیار و هشت عامل مؤثر از میان 21 عامل تعیین گردید. براساس یافتههای این پژوهش کیفیت سرپرستی و رهبری با رویکرد شایسته سالاری به عنوان مهمترین عامل مؤثر در عملکرد منابع انسانی دستگاههای ذیربط قرار گرفت پس از آن سیستم پاداش و تشویق با رویکرد عدالت در پرداخت مزایا حائز اهمیت شد. همچنین انگیزه شغلی کارکنان به عنوان مهمترین معیار شناسایی گردید. با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، انتصاب مدیران شایسته و برقراری نظام عادلانه پرداخت حقوق و مزایا مهمترین عوامل در افزایش بهرهوری و همچنین آموزش و توانمندسازی مهمترین عامل در تشکیل سازمان یادگیرنده معرفی شد و در کل وضعیت و جایگاه سازمان یادگیرنده در ارتقای عملکرد منابع انسانی سازمان مورد مطالعه ضعیف ارزیابی گردید
حمید تابلی؛ محبوبه عسکری باقرآبادی؛ پدرام رجب زاده
چکیده
در دهه‌های اخیر با گسترش تحولات عمیق فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، جنبش جدیدی در حاکمیت به منظور بهبود روابط بین مردم و حکومت تحت عنوان حکومت باز شکل گرفت. هدف این پژوهش، تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در دادة حاکمیتی باز است.برای این منظور در گام اول عناصر تشکیلدهنده مشارکت شهروندان در دادة حاکمیتی باز از ادبیـات نظری ...
بیشتر
در دهه‌های اخیر با گسترش تحولات عمیق فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، جنبش جدیدی در حاکمیت به منظور بهبود روابط بین مردم و حکومت تحت عنوان حکومت باز شکل گرفت. هدف این پژوهش، تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در دادة حاکمیتی باز است.برای این منظور در گام اول عناصر تشکیلدهنده مشارکت شهروندان در دادة حاکمیتی باز از ادبیـات نظری (به روش مرور نظاممند) و مصاحبه با خبرگان شناسـایی شـد. جامعه پژوهش را خبرگان سیاسی و اداری سازمانهای زیرمجموعه وزارت کشور به تعداد 18 نفر تشکیل میدهند. ابزار جمع آوری دادهها مصاحبه و پرسشنامه است. با مرور جامع پیشینه پژوهش و نظرخواهی از خبرگان، تعداد 10عامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در دادة حاکمیتی باز شامل؛ ویژگی‌های شخصیتی، توانمندی‌های فردی و انگیزش درونی شهروندان، انگیزش بیرونی شهروندان، عوامل اقتصادی، عوامل سازمانی و حقوقی، کیفیت بستر داده حاکمیتی باز، کیفیت خدمات داده حاکمیتی باز، عوامل فرهنگی- اجتماعی، عوامل سیاسی و تحولات بین المللی، در قالب مدل ساختاری تفسیری شناسایی و سطح‌بندی گردید. نتایج نشان داد که تحقق مشارکت شهروندان در دادة حاکمیتی باز نمی‌تواند یک تصمیم اجرایی محض از سوی حاکمیت باشد، بلکه بایستی الزامات گوناگون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سازمانی، فناوری و تحولات بین‌المللی مرتبط با هر یک از آنها را احصا و مورد واکاوی قرار داد و در نهایت متناسب با آن در راستای منافع عمومی جامعه برنامه‌ریزی و اقدام نمود.
امیر عباس تقی‌زاده؛ شمس الدین نیک منش؛ شهرام هاشم نیا
چکیده
رضایتمندی شغلی به طور مستقیم و غیر مستقیم بر میزان عملکرد، اثربخشی، کارایی و بهرهوری کارمندان تاثیر می‌گذارد. به دلیل وجود مطالعات وسیع و مختلف پیرامون رضایتمندی شغلی، لازم است با استفاده از رویکردی مناسب، علمی و منطقی از انباشت علم، مطالعات غیر ضروری، تکراری و نهایتاً در هزینه، زمان و نیروی انسانی صرفه‌جویی کرد. این پژوهش به ...
بیشتر
رضایتمندی شغلی به طور مستقیم و غیر مستقیم بر میزان عملکرد، اثربخشی، کارایی و بهرهوری کارمندان تاثیر می‌گذارد. به دلیل وجود مطالعات وسیع و مختلف پیرامون رضایتمندی شغلی، لازم است با استفاده از رویکردی مناسب، علمی و منطقی از انباشت علم، مطالعات غیر ضروری، تکراری و نهایتاً در هزینه، زمان و نیروی انسانی صرفه‌جویی کرد. این پژوهش به منظور بررسی و مطالعه‌ی رضایتمندی شغلی در حوزه بهداشت و سلامت در نظام اداری ایران طی یک دهه گذشته و با استفاده از روش فرا تحلیل انجام شده است. پس از حذف مقالات با اطلاعات ناکافی و پالایش طی چند مرحله در نهایت از هشت مقاله برای انجام فرا تحلیل و محاسبه اندازه اثر منفرد و خلاصه استفاده گردید. در این پژوهش مشخص شد که بالاترین مقدار رضایتمندی محاسبه شده مربوط به عامل مسئول مستقیم با اندازه اثر 438/0 میباشد. کمترین مقدار رضایتمندی برآورد شده مربوط به عوامل دستمزد شامل پرداخت، پاداش و اضافه کار با اندازه اثر 104/0- و ارتقاء با اندازه اثر 035/0 میباشد. فرا تحلیل انجام شده نشان داد که اگر چه سه عامل ماهیت شغل، همکار و مسئول مستقیم در تعامل با یکدیگر دارای بیشترین مقدار اندازه اثر هستند اما کمترین انحراف معیار مشاهده شده را داشتند این در حالی است عوامل ارتقاء و دستمزد با اندازه اثر اندک اما انحراف معیار بالا تفاوت عمده‌ای را در مطالعات منفرد به خود اختصاص داد که می‌توان نتیجه گرفت بالاترین تاثیر در رضایتمندی شغلی تحت عامل مذکور خلاصه می‌شود.
بهنوش جووری؛ سید کامران یگانگی
چکیده
تحقیق کاربردی حاضر باهدف شناسایی و تبیین الزامات نقش‌آفرین به‌منظور تأمین تدارکات الکترونیکی در شهرداریها در بازه زمانی 1403 - 1402 انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل منابع انسانی شهرداری شهر زنجان بوده است که از طریق نمونه‌گیری تصادفی- متناسب 169 نفر انتخاب گردیدند. بمنظوراندازه گیری و گردآوری داده‌های تحقیق، از پرسشنامه محقق ...
بیشتر
تحقیق کاربردی حاضر باهدف شناسایی و تبیین الزامات نقش‌آفرین به‌منظور تأمین تدارکات الکترونیکی در شهرداریها در بازه زمانی 1403 - 1402 انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل منابع انسانی شهرداری شهر زنجان بوده است که از طریق نمونه‌گیری تصادفی- متناسب 169 نفر انتخاب گردیدند. بمنظوراندازه گیری و گردآوری داده‌های تحقیق، از پرسشنامه محقق ساخته با آلفای کلی کرونباخ 0.812استفاده گردید. مطابق با مرور ادبیات و پیشینه تحقیق رابطه متغیرهای مشارکت الکترونیکی، مشاوره الکترونیکی، تصمیمگیری در به‌کارگیری و اشتراک‌گذاری اطلاعات الکترونیکی بر اتخاذ تدارکات الکترونیکی به‌واسطه‌ی متغیر سیاست نظارتی مدل مفهومی پژوهش را شکل دادند. مقدار آماره اندازه‌گیری کفایت نمونه‌گیری کایزر -مایر-اولکین در سطح معناداری صفر و درجه آزادی یک برای مشارکت الکترونیکی 0.825، مشاوره الکترونیکی 0.794، تصمیمگیری 0.735، اشتراک‌گذاری اطلاعات الکترونیکی 0.848، سیاست نظارتی 0.768 و اتخاذ تدارکات الکترونیکی 0.706 به دست آمد یعنی همبستگی‌های موجود در بین دادهها برای تحلیل عاملی در سطح اطمینان 99 درصد مناسب به دست آمد. مطابق با آزمون کولموگروف- اسمیرنف مقدار احتمال مشارکت الکترونیکی (0.391)، مشاوره الکترونیکی (0.361)، تصمیمگیری (0.471)، اشتراک‌گذاری اطلاعات الکترونیکی (0.450)، سیاست نظارتی (0.486)، اتخاذ تدارکات الکترونیکی (0.390) همگی کوچک‌تر از 5 درصد به دست آمد؛ بنابراین با توجه به نرمال نبودن توزیع نمونه‌ها برای آزمون فرضیه‌های تحقیق از آزمون معناداری ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد؛ که درنتیجه آن ضریب همبستگی بین متغیرها، بالای 5.0 به دست آمد و نشان‌دهنده یک رابطه مستقیم، متوسط به بالا و معنادار در سطح خطای 5 درصد و درنتیجه تائید فرضیات تحقیق شد. مطابق با آزمون فریدمن میانگین رتبه‌ها برای مشارکت الکترونیکی 2.63(رتبه اول)، برای مشاوره الکترونیکی 2.56 (رتبه دوم)، برای اشتراک‌گذاری اطلاعات الکترونیکی 2.53 (رتبه سوم) و برای تصمیمگیری 2.51 (رتبه چهارم) به دست آمد بنابراین مشارکت الکترونیکی بالاترین امتیاز و تصمیمگیری دارای کمترین امتیاز است یعنی بیشترین تأثیرگذاری را مشارکت الکترونیکی بر روی سیاست نظارتی دارد. در ادامه رابطه رگرسیون بین متغیرها ارائه گردید نهایت با به دست آمدن مقدار 1.579 در آزمون دوربین – واتسون اعتبار نتایج رگرسیون تائید شد و همچنین مؤید گردید که متغیرهای مستقل در پیش‌بینی متغیر وابسته نیز مؤثر هستند.
حرمت اصغری؛ عباس خداپرست
چکیده
آزمایشگاه خطمشی در راستای پیوند میان جامعه و دولت با محوریت حل مسائل مربوط به خطمشی های عمومی کشور و تبدیل زمینه‌های تحدید و تقابل به صحنه‌ی پیشرفت و هم‌افزایی، تلاش دارد با پشتیبانی از حوزه های مختلف جامعه و در نقش یک ابزار هوشمند تحلیل؛ حکمرانی را از تصدی‌گری به نوآوری، از حمایت سنتی به حمایت هوشمند و از فناوری هراسی به مزیت‌گرایی ...
بیشتر
آزمایشگاه خطمشی در راستای پیوند میان جامعه و دولت با محوریت حل مسائل مربوط به خطمشی های عمومی کشور و تبدیل زمینه‌های تحدید و تقابل به صحنه‌ی پیشرفت و هم‌افزایی، تلاش دارد با پشتیبانی از حوزه های مختلف جامعه و در نقش یک ابزار هوشمند تحلیل؛ حکمرانی را از تصدی‌گری به نوآوری، از حمایت سنتی به حمایت هوشمند و از فناوری هراسی به مزیت‌گرایی داده‌محور رهنمون سازد و از این رهگذر، شیوه مواجهه دولت ها با چالش‌های برآمده از فناوری‌های نوظهور در عصر حاضر و ساختار شبکه‌ای آن را، بهبود بخشد و نسبت به تحولات پیدرپی در عرصه های مختلف حساس و هشیار سازد. لذا با توجه به اهمیت الزامات راه اندازی در آزمایشگاه های خطمشی اروپا، آمریکای شمالی، آمریکای لاتین، آسیا و استرالیا که چارچوب اجرایی فرایندها را در سازماندهی آزمایشگاه مشخص می نمایند و باعث توزیع مسئله، مشارکت سازمانی، نوآوری و تسرع پاسخگویی می گردند؛ در این پژوهش با استفاده از استراتژی مطالعه تطبیقی به بررسی الزامات راه اندازی آزمایشگاه های خط مشی در حل مسائل خطمشی پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که به چهار بعد کارکنان، رهبری، شراکت ها و منابع و استراتژی در راه اندازی آزمایشگاه ها بایستی مورد توجه قرار گیرد.
روح اله حسینی
چکیده
سازمان‌ها همواره با بحران‌های مختلفی روبه‌رو بوده و هستند. اجتناب از بعضی بحران‌ها ممکن نیست اما با مدیریت صحیح و مشارکت نیروهای خبره و به‌تبع آن تشکیل سرمایه اجتماعی بسیار قوی در سازمان می‌توان از پیامدهای این بحران ها کاست. این پژوهش به منظور طراحی مدل مدیریت بحران در سامانه های علمی با تمرکز بر سرمایه اجتماعی انجام شده و جایگاه ...
بیشتر
سازمان‌ها همواره با بحران‌های مختلفی روبه‌رو بوده و هستند. اجتناب از بعضی بحران‌ها ممکن نیست اما با مدیریت صحیح و مشارکت نیروهای خبره و به‌تبع آن تشکیل سرمایه اجتماعی بسیار قوی در سازمان می‌توان از پیامدهای این بحران ها کاست. این پژوهش به منظور طراحی مدل مدیریت بحران در سامانه های علمی با تمرکز بر سرمایه اجتماعی انجام شده و جایگاه مدیریت مشارکتی نیز در مدل تبیین گردیده است. پارادایم پژوهش اثبات‌گرایی است. ازنظر روش جمع‌آوری دادهها، توصیفی - تحلیلی است. همچنین، ازلحاظ نوع و هدف کاربردی و توسعه‌ای به شمار می‌رود. در پژوهش حاضر ابتدا به شناسایی عناصر بااهمیت در مدیریت بحران با رویکرد فازی پرداخته شد که درمجموع شش عنصر تعیین گردید و سپس با به‌کارگیری تکنیک ISM مدل نهایی طراحی شد. جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر کارشناسان و صاحبنظران دانشگاهی است. یافتههای پژوهش دربرگیرندۀ مدل ISM در چهار سطح با توجه به روابط یک‌طرفه یا دوطرفه است. با توجه به ، تعاملات و ارتباطات شبکه‌ای و جو و فضای اعتماد آمیز کار بیشتر از دیگر عناصر بر مدیریت و کنترل بحران مؤثر است. در نازل‌ترین سطح، مدیریت مشارکتی قرارگرفته است و در بالاترین سطح، ارتباطات شبکه‌ای و ترویج هنجارها و ارزش‌های سازمانی جای می‌گیرد. هر چه عناصر در سطح بالاتری باشند، قدرت تحریک‌کنندگی کمتر و میزان وابستگی آنها بیشتر می‌شود. ارتباطات شبکه‌ای و ترویج هنجارها و ارزش‌های سازمانی وابسته‌ترین عنصر مدل و مدیریت مشارکتی بانفوذترین عنصر مدل مطرح شد زیرا با توجه به نمودار قدرت و توان نفوذ و درجه وابستگی، مبنای مدل و منشأ دیگر عناصر میباشد و بر کلیه عناصر مدل اثرگذار و به‌عنوان قویی‌ترین عنصر در مدل مدیریت و کنترل بحران باید موردتوجه ویژه مدیران عالی قرار گیرد.
رسول معتضدیان
چکیده
بسیاری از ابتکارات اصلاحی بخش خدمات عمومی به‌طور آشکار بین نیاز به اصلاح خدمات عمومی، بهبود رضایت شهروندان از خدمات عمومی و حفظ یا احیای اعتماد به دولت ارتباط برقرار می‌کنند. در همین راستا، سنجش رضایت شهروندان از خدمات عمومی نشانگر آن است که بخش دولتی به‌طور فزاینده‌ای رضایت شهروندان را در مرکز توجه خود قرار داده است. از زمان برقراری ...
بیشتر
بسیاری از ابتکارات اصلاحی بخش خدمات عمومی به‌طور آشکار بین نیاز به اصلاح خدمات عمومی، بهبود رضایت شهروندان از خدمات عمومی و حفظ یا احیای اعتماد به دولت ارتباط برقرار می‌کنند. در همین راستا، سنجش رضایت شهروندان از خدمات عمومی نشانگر آن است که بخش دولتی به‌طور فزاینده‌ای رضایت شهروندان را در مرکز توجه خود قرار داده است. از زمان برقراری این مکانیسم، پژوهش‌های زیادی در این زمینه انجام شده است و شاهد انباشت دانش در این حوزه هستیم. ازاین‌رو، با توجه به مرورهای گذشته خلأ انجام یک مطالعه فراترکیب به‌عنوان یکی از روش‌های فرا مطالعه ضروری است. برای این منظور، بر روی پایگاه استنادی اسکوپوس در بازه سال‌های 1973 تا 2022 تعداد 671 مقاله استخراج شد که پس از پالایش آنها، نهایتاً بر روی 32 مقاله تحلیل انجام شد. بر اساس نتایج پژوهش، مهمترین پیشایندهای رضایت شهروندی عبارت‌اند از: فرایند ارائه خدمت، اطلاعات ارائه شده در مورد خدمت، خدمات مشتری (خدمات حضوری)، وب‌سایت‌ها (خدمات غیرحضوری) و انتظارات کلی. همچنین، مهمترین پسایندهای رضایت شهروندی عبارت‌اند از: اعتماد به دولت و شکایت از خدمت دریافتی. بر اساس پیشایندها و پیامدهای شناسایی شده، مدل اولیه‌ای از رضایت شهروندان از خدمات عمومی ارائه شد.
فاطمه رستمی؛ حیدر نجفی رستاقی؛ عطیه درویشوند
چکیده
مروزه مفهوم «نوآوری باز» به‌عنوان یکی از موضوعات نوین در حوزه اداره امور عمومی، موردتوجه حکمرانان قرارگرفته است که به رویکردی نوین در اشتراک‌گذاری ایده‌ها و دادهها میان نهادهای مختلف حاکمیتی، دولتی، بخش خصوصی و گروه‌های اجتماعی در راستای بهبود فرایندهای اداری و ارتقای سطح خدمات عمومی اشاره دارد. این مفهوم بر پایه مشارکت، ...
بیشتر
مروزه مفهوم «نوآوری باز» به‌عنوان یکی از موضوعات نوین در حوزه اداره امور عمومی، موردتوجه حکمرانان قرارگرفته است که به رویکردی نوین در اشتراک‌گذاری ایده‌ها و دادهها میان نهادهای مختلف حاکمیتی، دولتی، بخش خصوصی و گروه‌های اجتماعی در راستای بهبود فرایندهای اداری و ارتقای سطح خدمات عمومی اشاره دارد. این مفهوم بر پایه مشارکت، شفافیت و همکاری به ایجاد فرصتهای بیشتری برای نوآوری و بهبود فرایندها در اداره امور عمومی و حکمرانی تأکید دارد. بر همین اساس در این مطالعه با استفاده از استراتژی مطالعه تطبیقی، تجربیات جهانی موفق در حوزه نوآوری باز در 14 کشور موردبررسی قرارگرفته و این تجارب در محورهای «ایده کلی و درس آموختهها»، «کارکرد اصلی»، «ابزارها»، «وابستگی نهادی» و «مزیت نوآورانه» احصا و صورتبندی گردیده است. در بخش یافته‌ها، ازجمله مهمترین مزایای نوآوری باز در این تجربیات می‌توان به «تنوع ذینفعان»، «آیندهنگاری مشارکتی»، «درگیر سازی شهروندان»، «تحقق هوش جمعی»، «نظارت مدنی چند ذینفعی»، «شواهدمحور بودن» و «خط مشی گذاری مشارکتی» در حکمرانی اشاره کرد.
رضا واعظی؛ حسین اصلی پور؛ سعید زرندی؛ لیلا شمس
چکیده
تأمین کالاهای اساسی به دلیل نقش مهمی که در برطرف نمودن نیازهای اصلی مردم دارد به‌عنوان یکی از مهمترین برنامه دولت‌ها در اکوسیستم خدمات عمومی به شمار می‌رود. گندم از میان طیف وسیعی از انواع کالاهای اساسی از جایگاه خاصی برخوردار است؛ چرا که این کالا نقش مهمی در اقتصاد کشورهای تولیدکننده ایفا می‌کند و به طور مستقیم یا توسط انواع ...
بیشتر
تأمین کالاهای اساسی به دلیل نقش مهمی که در برطرف نمودن نیازهای اصلی مردم دارد به‌عنوان یکی از مهمترین برنامه دولت‌ها در اکوسیستم خدمات عمومی به شمار می‌رود. گندم از میان طیف وسیعی از انواع کالاهای اساسی از جایگاه خاصی برخوردار است؛ چرا که این کالا نقش مهمی در اقتصاد کشورهای تولیدکننده ایفا می‌کند و به طور مستقیم یا توسط انواع فرآورده‌های حاصل از آن به‌عنوان منبع اصلی تأمین انرژی مردم به شمار می‌رود. در این پژوهش به شناسایی چالش‌های تأمین کالای اساسی گندم در کشور پرداخته می‌شود. به این منظور ابتدا با روش تحلیل مضمون 6 چالش اصلی و 25 چالش فرعی از مقالات و گزارش‌های مرتبط احصا شد و سپس با استفاده از تکنیک دنپ به اولویتبندی این چالش‌ها پرداخته شد. مطابق یافته‌ها چالش‌های اصلی به ترتیب شامل تأمین مالی؛ عوامل بین‌المللی؛ عوامل مدیریتی و سازمانی؛ ذینفعان و مصرف‌کنندگان؛ فناوری و زیرساخت و سیاست‌گذاری و قانونی دارای بیشترین وزن هستند. از میان 25 چالش فرعی نیز بی‌ثباتی و افزایش نرخ ارز؛ آثار منفی تحریم‌های بین‌المللی بر کشور؛ عدم هماهنگی میان سازمانی در تعیین نرخ خرید تضمینی گندم؛ تولید قابل‌توجه ضایعات نان در مصرف و هدر رفت گندم درنتیجه استفاده از ماشین‌آلات قدیمی در برداشت و یا نگهداری گندم به ترتیب بیشترین وزن را به خود اختصاص میدهند.
رضا واعظی؛ لیلا شمس؛ مصطفی ملکی
چکیده
حکمرانی بر شبکه‌سازی ذینفعانی متعدد تأکید دارد که از سطوح مختلف و با اهدافی متفاوت گرد هم می‌آیند، این ترکیب از ذینفعان متعدد با اهداف و منافع متفاوت و یا گاه متعارض به چالش مهمی در شبکه حکمرانی تبدیل‌شده و منجر به پیدایش نظریه "فراحکمرانی" گردیده است. فراحکمرانی نوعی مدیریت موازنه قدرت توسط دولت در نظام حکمرانی باهدف تحقق ارزش و ...
بیشتر
حکمرانی بر شبکه‌سازی ذینفعانی متعدد تأکید دارد که از سطوح مختلف و با اهدافی متفاوت گرد هم می‌آیند، این ترکیب از ذینفعان متعدد با اهداف و منافع متفاوت و یا گاه متعارض به چالش مهمی در شبکه حکمرانی تبدیل‌شده و منجر به پیدایش نظریه "فراحکمرانی" گردیده است. فراحکمرانی نوعی مدیریت موازنه قدرت توسط دولت در نظام حکمرانی باهدف تحقق ارزش و خدمات عمومی است. برابر این نظریه دولت‌ها با درجه بالاتری از نمایندگی شهروندان نسبت به سایر ذینفعان در فرایند مذاکرات و اعمال اراده در مسیر مدیریت جامعه مداخله نموده و به‌عنوان نماینده شهروندان از ارزشها و خدمات عمومی پاسداری مینمایند. در این پژوهش با استفاده از روش فراترکیب 19 مقاله علمی پژوهشی فراحکمرانی از نشریات تخصصی مختلف موردمطالعه دقیق قرار گرفتند و درمجموع 20 کد در قالب سه مقوله چرایی؛ چیستی و چگونگی فراحکمرانی در مسیر حفظ و ارتقاء ارزش و خدمات عمومی احصاء و تشریح گردید.
